جیوه قطعا مشکلات مغزی و عصبی مهمی ایجاد می کند که در ادامه خواهیم دید اما ما چگونه ممکن است با جیوه آلوده شویم؟
جیوه به سه فرم در اطراف ما وجود دارد: فلز، نمک و جیوه آلی
فلز جیوه را اغلب دیده اید همان مایع غلتان درون دماسنج یا فشارسنج های پزشکی. البته جیوه فلزی جزء اصلی مواد پر کننده دندان موسوم به آمالگام هم هست، همینطور در لامپهای فلورسنت مورد استفاده قرار می گیرد.
نمک جیوه احتمالا بیش از هر فرم دیگر جیوه در اطراف ما قرار دارد چون این نمک قسمتی از لوازم آرایش ارزان و بی کیفیت است. از این طریق احتمال خورده شدن مقدار قابل توجهی جیوه از طریق بوسیدن های عاشقانه بین جوانان وجود دارد، مساله ای که بی رودربایستی باید به جوانان آموزش داده شود.
و فرم خطرناکتر جیوه یا جیوه آلی که ممکن است از طریق غذاها وارد بدن ما شود خصوصا ماهی ها. ماهی هایی که بزرگتر هستند احتمال آلودگی جیوه بیشتری دارند همچنین ماهیهایی که در آبهای آلوده زندگی می کنند. البته خطر جیوه آلی منحصر به ماهیها نیست و برخی از دیگر غذاها هم مثل برخی انواع گوجه فرنگی و اسفناج می توانند میزان جیوه قابل توجهی داشته باشند.
جیوه از چه طریق وارد بدن ما می شود؟
ممکن است جیوه را بخوریم یا بخار آن را استنشاق کنیم. در غلظتهای بالا البته از طریق پوست هم جذب می شود.
جیوه کجاها را مریض می کند؟
اگر مسمومیت با جیوه بصورت حاد رخ دهد مثلا بچه ای که محتویات یک ترمومتر شکسته را خورده باشد علائم اغلب گوارشی خواهند بود مثل شکم درد و حالت تهوع و استفراغ. و در مسمومیتهای شدید بیمار دچار شوک خواهد شد. اما فرم مزمن مسمویت شایع تر است و آن زمانی است که مقادیر اندک جیوه در طول زمان وارد بدن فرد می شود، حال یا از طریق غذا یا متهم همیشه مورد مناقشه آمالگامها! در این صورت این ارگانها درگیر می شوند: ریه، کلیه، پوست و مو و مغز و البته مغز مهم تر است!
اصلا نیاز نیست اصطلاحاتی مثل "کلاهدوز دیوانه" و "ارتیسم" را به ذهن بسپارید! البته اینها بدنبال مشاهده علائم ناشی از مسمومیت مزمن جیوه خلق شده اند! آن قدیمها در صنعت کلاه سازی از جیوه استفاده می شده و کارکنان این صنعت دچار اختلال شخصیتی خاصی می شده اند: تحریک پذیر و عصبی، بی خواب و بی قرار و البته بیش از حد خجالتی!
جیوه می تواند تعادل شما را مریض کند، لرزش دست ایجاد کند و حالتی شبیه پارکینسون بوجود آورد. جیوه شما را دچار بی خوابی می کند و تمرکزتان را کم می کند. جیوه عصبها را هم بیمار می کند و باعث ایجاد حس سوزش و گز گز مور مور در اندامها می شود. جیوه روی عصب شنوایی و میدان دید هم اثر می گذارد. و جیوه کچل می کند و پوست را هم درگیر می کند و همچنین تعریق بیش از حد می دهد.
چه کنیم که جیوه ای نشویم؟
لامپهای فلورسنت استفاده نکنیم، ترمومتر و فشارسنج را از دسترس کودکان دور نگه داریم، در مورد آلودگی جیوه منابع غذایی مصرفی اطلاع کسب کنیم(و اگر اطلاعاتش موجود نبود، حداقل ماهیهای بزرگ مصرف نکنیم) و حتی المقدور دنداهایمان را با آمالگام پر نکنیم. قسمت آلودگیهای صنعتی هم که نیاز به نظارت دولت دارد.
البته بحث در مورد احتمال ورود مقدار قابل ملاحظه جیوه به بدن از طریق پرکردگیهای دندانی با آمالگام سالیان سال است که در جریان است. از آنجا که اثبات یا رد کردنش سخت است ترجیح خود من عدم استفاده از ترمیم کننده های دندانی حاوی جیوه است. اما حداقل کاری که می شود انجام داد این است که توصیه های سازمان غذا و دارو آمریکا(FDA) را جدی گرفت.
در واقع این افراد بخاطر جلوگیری از ورود جیوه به بدنشان نباید دندانهایشان را با آمالگام پر کنند:
♦ خانمهای باردار
♦ خانمهایی که قصد بارداری دارند
♦ دوران شیردهی
♦ بچه های زیر ۶ سال
♦ افرادی که کلیه هایشان کم کار شده هم بهتر است دندانهایشان را با آمالگام پر نکنند.