داروهای میگرن

چه زمان درمان میگرن شروع می شود؟

اگر تعداد حملات سردرد  شما کم است، مثلا یکی دو بار در ماه، معمولا نیازی به داروهای پیشگیری از میگرن ندارید(بجز موارد خاص). در این موارد استراحت، دوری از محرکهای میگرن مانند محیط پر سرو صدا واستفاده از مسکنهای ساده کفایت می کند. ورزش مستمر می تواند به کاهش تعداد سردردها و پیشگیری از مزمن شدن میگرن کمک کند.

زیاده روی در مصرف مسکنها خصوصا مسکنهای ترکیبی می تواند باعث مزمن شدن سردرد شما شود. در این حالت شما متوجه خواهید شد که بتدریج تعداد و شدت سردردهای شما بیشتر می شود و سردردهای شما دیگر به مسکنهای قبلی جواب نمی دهد و ناگزیر هستید از مسکنهای قویتر استفاده کنید. پیشنهاد می کنیم مطلب زیر را در باره مسکنها و میگرن مطالعه کنید:

مصرف مسکن در میگرن

اما گاه سردردهای میگرن بصورت مکرر اتفاق می افتند و کارکرد فرد مختل می شود، در این موارد نیاز است که به فرد داروهای پیشگیری کننده از میگرن تجویز شود. گاهی هم تعداد سردردهای فرد در طول ماه کم است اما شدت و مدت زمان طول کشیدن سردرد به گونه ایست که زندگی روزمره فرد مختل می شود در این مورد هم برای فرد داروهای جلوگیری کننده از سردرد تجویز می شود. این قبیل داروها باید مداوم استفاده شود، چه فرد سردرد داشته باشد یا نه.

طول مدت درمان میگرن چقدر است؟

طول مدت درمان طولانی بوده و حداقل شش ماه بطول می انجامد، اما این به معنی ریشه کن شدن میگرن نیست! میگرن قسمتی از ژنتیک شماست و بشر هنوز این توانایی را پیدا نکرده است که ژنتیک شما را تغییر دهد. پس ادعاهایی مثل درمان قطعی میگرن صرفا جنبه تبلیغاتی دارند. اما شما قادر هستید با یک سری تغییرات در شیوه زندگی خود و به کمک درمانهایی که متخصص مغز و اعصاب ارائه می دهد، احتمال بروز سردردهای میگرنی را بطور چشمگیری کاهش دهید. پیشنهاد می کنم در این راستا مطلب زیر را تحت عنوان درمان خانگی میگرن مطالعه فرمایید(روی تصویر کلیک کنید)

درمان میگرن در خانه

میگرن معمولا پس از چند مدت عود میکند و ممکن است باز نیاز به درمان داشته باشد. در عمل اکثر بیماران حداقل به یکی دو سال درمان نیاز پیدا می کنند.  این دوره های افت و خیز بهبودی و درمان معمولا سالها ادامه می یابد اما در مواردی با بالا رفتن سن سردردها بطور چشمگیری کاهش می یابند از جمله سردردهایی که منحصرا حول و حوش پریودی رخ می دهند. اینگونه سردردها پس از یائسگی معمولا خاموش می شوند. مواردی هم هست که سردردها از چند سال قبل از یائسگی که هورمونها شروع به کم شدن می کنند تا چند سال پس از یائسگی شدت می یابند.

کلیات داروهای میگرن

داروهایی که برای حلوگیری از سردردهای میگرنی استفاده می شوند در شش دسته کلی قرار می گیرند:

داروهای اعصاب
داروهای قلبی
داروهای ضد تشنج
بوتولینیوم توکسین(بوتاکس) 

مکملها و داروهای گیاهی

آنتاگونیستهای CGRP

 البته دسته آخرداروها چند سالی است که برای جلوگیری و یا تسکین سردردهای میگرنی مورد تایید قرار گرفته اند(آنتاگونیستهای CGRP) اما هنوز در کشور ما موجود نیستند.

بد نیست با نام تعدادی از این داروها آشنا شویم:
نورتریپتیلین، آمی تریپتیلین، ایمی پرامین، دزی پرامین، ماپروتیلین، داکسی پین(دونئورین)، پروپرانولول(ایندرال)، متوپرولول(متورال)، آتنولول، توپیرامات، والپروات(دپاکین، رهاکین، اورلپت).
هر کدام از داروهایی که نام بردیم در کنار فایده جلوگیری از سردرد، ممکن است عوارضی هم داشته باشند که ایجاب می کند درمان میگرن حتما زیر نظر پزشک متخصص مغز و اعصاب انجام شود. برای نمونه به چند مورد اشاره می کنم.

داروهای اعصاب

داروهای اعصاب می توانند باعث خواب آلودگی و کرختی شوند. بسیاری از آنها بر کارکرد جنسی فرد تاثیر می گذارند که البته این تاثیرات پس از قطع دارو کاملا قابل بازگشت هستند.

اضافه وزن از دیگر عوارض این داروهاست. همچنین این داروها باعث ایجاد خشکی دهان می شوند.

از سایر عوارض این داروها می توان به یبوست، تاری دید، بالا رفتتن فشار چشم در افراد مستعد و تپش قلب اشاره کرد.

لازم به توضیح است برخی عوارض دارویی موقت بوده و به مرور از بین می روند یا کمرنگ می شوند مثل سرگیجه و تاری دید و خواب آلودگی و خشکی دهان. ضمنا تاثیر پیشگیری کننده این داروها معمولا با تاخیر و پس از چند هفته ظاهر می شود. معمولا نیاز است بیمار در فواصل منظم جهت ارزیابی تاثیر و عوارض احتمالی داروها ویزیت شود.

داروهای این دسته که در کنترل سردردهای میگرن استفاده می شوند شامل: نورتریپتیلین، آمی تریپتیلین، ایمی پرامین، دزی پرامین، ماپروتیلین، داکسی پین(دونئورین)، ونلافاکسین و دولوکستین می باشد. 

لازم به توضیح است که هر داروی اعصابی در کنترل سردردهای میگرن قابل تجویز نیست. برخی از داروهای اعصاب مثل فلوکستین، سیتالوپرام، اس سیتالوپرام و سرترالین می توانند باعث تشدید سردردهای میگرنی شوند.

داروهای ضد تشنج

از این دسته داروهای والپروات سدیم و توپیرامات برای درمان میگرن هم استفاده می شوند. داروی لوتیراستام(لوبل) هم تا اندازه ای در کنترل میگرن موثر است ولی بخاطر ریسک ایجاد افسردگی به عنوان خط اول درمان استفاده نمی شود.
والپروات سدیم(دپاکین، رهاکین، والپروات ساندوز، اورلپت) ممکن است باعث اختلال در کار کبد و یا سرکوب مغز استخوان شود لذا تجویز درازمدت آن نیاز به انجام معاینات و آزمایشهای دوره ای دارد. این دارو همچنین سبب ریزش مو می شود. ریزش موی ناشی از والپروات سدیم معمولا با مصرف داروی زینک کنترل می شود. از سایر عوارض داروی والپروات می توان به لرزش دست و افزایش وزن و بی نظمی قاعدگی اشاره کرد. مشکلات گوارشی شامل شکم درد و اسهال هم با والپوات سدیم دیده می شود. ضمنا مصرف والپروات در خانمهای سنین باروری تقریبا ممنوع است. چون این دارو می تواند یاعث تولد نوزادی با نقایص مادرزادی شود.

داروی توپیرامات هم تا حدی می تواند باعث نقایص جنینی شود و مشکلاتی را بدای جنین بوجود آورد مثل لب شکری. بنابراین حتی الامکان بهتر است برای خانمهای سنین باروری استفاده نشود. توپیرامات هم مانند والپروات می تواند باعث ریزش مو شد. ضمنا توپیرامات می تواند باعث افت تمرکز و حافظه شود. این دارو باعث بوجود آمدن علائم حسی مانند گزگز شدن در اندامها می شود که به مرور از بین می رود. توپیرامات در مواردی با تاثیر بر خلق و خوی فرد مشکلاتی را ایجاد می کند.
توپیرامات بخاطر تاثیرش در کاهش وزن به یک داروی مطلوب در مبتلایان به میگرن که دارای اضافه وزن هستند تبدیل شده است. توپیرامات از این نظر(کاهش وزن) و با تجویز پزشک در مواردی که بیمار مبتلا به میگرن و یا صرع هم نیست قابل استفاده است.

نکته برای پزشکان:

حتما قبل از تجویز داروهای ضد تشنج برای درمان میگرن در خانمها از قصد آنها برای بارداری بپرسید و به آنها اطلاع دهید که تا مدتی بعد از قطع داروها هم اجازه بارداری ندارند.

 
داروهای قلبی

چهار داروی معروف میگرن در این دسته قرار دارند: پروپرانولول(پرانول، ایندرال)، متوپرولولول(متورال، متوهگزال، متازیرو،آنژیوپول)، آتنولول و وراپامیل.

عارضه شایع داروهای قلبی سرگیجه وضعیتی(وقتی فرد می ایستد احساس ضعف می کند یا جلو چشمانش سیاهی می رود)، مشکلات جنسی، خستگی و در مواردی تشدید افسردگی می باشد.

بوتاکس

در این میان بوتاکس بخاطر نداشتن عوارض جدی جایگاه ویژه ای دارد و نیاز به تحت نظر بودن و انجام آزمایشهای دوره ای ندارد.

بوتاکس موثرترین درمان میگرن مزمن می باشد و در هفتاد درصد موارد قادر به کنترل سردردهای میگرنی می باشد. اما از آنجا که اندکی نسبت به سایر درمانها گرانتر می باشد و به لحاظ همان ۳۰ درصد که احتمال دارد فرد به آن پاسخ ندهد، دکتر فرهاد عماد تصمیم در باره تزریق بوتاکس را همیشه به عهده خود فرد می گذارد.

برای کسب اطلاعات بیشتر در باره بوتاکس میگرن و زیبایی روی لینک زیر کلیک کنید:

بوتاکس میگرن و زیبایی

همچنین کسی که بوتاکس می کند و جزء هفتاد درصد پاسخگو به بوتاکس قرار می گیرد دیگر دردسر مصرف روزانه داروهای پیشگیری از سردرد را ندارد.

مکملها

 منیزیوم
تا اندازه ای در کنترل میگرن موثر است. دوز موثر آن ۴۰۰ تا ۶۰۰ میلیگرم در روز است. با این دوز البته گاهی باعث مشکلات گوارشی و اسهال میشود

ویتامین B2

ویامین ب ۲ یا همان ریبوفلاوین هم تا اندازه ای در کنترل میگرن موثرند. درست است که نقش آنها چندان برجسته نیست اما بلحاظ طیف عوارض بسیار ناچیز می توانند در رژیم درمانی میگرنیها قرار بگیرند. دوز موثر آن ۴۰۰ میلیگرم در روز است و نتایج اولیه معمولا پس از ۳ ماه مصرف مداوم آشکار می شوند.

کوآنزیم q10

برخی مطالعات کوچک نشان داده اند که تا اندازه ای در کنترل میگرن موثر است. دوز پیشنهادی آن ۳۰۰ میلیگرم در روز است که بصورت منقسم باید استفاده شود(روزی سه تا ۱۰۰ میلی)

امگا ۳

دکتر عمادی مصرف روزانه امگا ۳ را بخاطر منافع قلبی عروقی توصیه می کند. چه بهتر که بجای استفاده از مکمل بتونید با مصرف غذاهای غنی از امگا ۳ مثل ماهی های چرب بتونید امگا۳ مورد نیاز بدنتون رو تامین کنید. اما از انجا که اغلب به ماهی های چرب دسترسی نداریم ناگزیریم که مکمل آن را استفاده کنیم. مصرف روزی ۱۰۰۰ میلی آن می تواند تا اندازه ای در کنترل سردردها موثر باشد.

داروهای گیاهی

اسطخدوس

تا اندازه ای می تواند برای میگرنیها موثر باشد

بابونه گاوی (تاناستوم یافیورفیو)
مطالعانی وجود دارند که نشان میدهند مصرف منظم بابونه گاوی می تواند تا اندازه ای در کنترل میگرن کمک کننده باشد.

گیاه سایبان(باتر بر)
بعضی مطالعات نشان داده اند که تا اندازه ای در پیشگیری از میگرن موثر است، این گیاه در ایران وجود ندارد اما از راسته کاسنی ها می باشد. مطالعه ای که نشان دهد کاسنی می تواند به کنترل میگرن کمک کند تا الان انجام نشده است. 

آنتاگونیستهای CGRP

دسته تقریبا جدیدی از داروهای میگرن هم وجود دارند که البته هنوز در کشور ما وارد نشده اند. این دسته دارویی مهار کننده های پپتیدهای مربوط به ژن کلسیتونین هستند( calcitonin gene related peptide inhibitor).
در این دسته داروهای زیر قرار می گیرند:
Atogepant
Rimegepant
Ubrogepant
Zavegepant
Eptinezumab
Erenumab
Fremanezumab
Galcanezumab

همینطور که میبینید بعضی از این داروها پسوند mab  دارند که مخفف مونو کلونال آنتی بادی(monoclonal antibodies)
و  بعضیها پسوند gepant دارند. جپنت ها آنتی بادی نیستند و بر خلاف داروهای mab، بصورت خوراکی استفاده می شوند.

نکات کلی در باره داروهای این دسته:
۱. این داروها قادرند بطور میانگین تقریبا ۲ تا ۳ روز از تعداد روزهای سردرد شما در ماه را کم کنند.
۲. بی خطر بودن این داروها در دوران حاملگی و شیردهی به اثبات نرسیده است.
۳. این داروها بسیار گران قیمت هستند.